• Ana Sayfa
  • Dergi Hakkında
  • Yayın Kurulu
  • Yazım Kuralları
  • İndeksler
  • Değerlendirme Süreci
  • Arşiv
  • Duyurular
  • İletişim
İbn Sînâ Düşüncesinde Benzeme Fiilinin Portresi: Teşebbüh / Portrait of the Verb to Resemble in the Thought of Ibn Sina: Tashabbuh
Cilt/Sayı
2022 33. cilt - 1. sayı
Yazar
Mehmet Emin ACATa
Necmi DERİNb
 
aMEB Öğretmen, Batman, Türkiye
bDicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, İslam Felsefesi ABD, Diyarbakır, Türkiye
Öz

Teşebbüh fiili, temel kabul ve kullanıma göre “gaye” olarak belirlenen bir şeye benzemeye çalışma çabası ve sürecini ifade eder. Etimolojik karakteriyle bu fiil, motivasyon araçlarıyla doğal bir bağa sahip görünmekte, insanın bireysel ve toplumsal düzeyde eğilim gösterdiği bir şeye benzemeye çalışma arzusunu belirtmektedir. Genel itibariyle teşebbüh, Hadis ve İslam Hukuku alanında “Men teşebbehe bi-kavmin fe-huve minhum” hadisi ile başkasına benzemenin men edilmesi bağlamında bilinirken; felsefî düşüncede de insanın tanrısal olana benzemeye çalışması fikriyle tanınan bir kavramdır. Bu kullanım alanları çerçevesinde kavramla ilgili Temel İslam Bilimlerinde yukarıdaki hadis bağlamında; Felsefe literatüründe ise insanın tanrıya benzeme çabası etrafında yapılmış kimi çalışmalar müşahede edilse de yaptığımız literatür taramasında İbn Sînâ'nın kavrama dair yaklaşımının şimdiye değin ele alınmamış olduğunu fark ettiğimizden bu makalemizde biz teşebbüh kavramının İbn Sînâ düşüncesinde nasıl anlaşıldığına odaklanacağız. Ancak bağlamı içerisinde daha iyi anlaşılabilmesi için önce teşebbüh kavramının etimolojik analizi ve felsefî çerçevesini belirlemeye gayret edeceğiz.

Anahtar Kelimeler
İbn Sînâ; teşebbüh; gaye; benzeme; besin; akıl
Abstract

The verb tashabbuh refers to the effort and process of trying to resemble something determined as a “goal” according to basic acceptance and usage. With its etymological character, this verb seems to have a natural connection with motivational tools, expressing the desire to try to resemble something that a person tends to at the individual and social level. In general, the concept of tashabbuh is known in the field of Hadith and Islamic Law in the context of the prohibition of imitating someone else with the hadith “Men teshebbehe bi-kavmin fe-huve minhum”, while in philosophical thought the concept is familiar with the idea of trying to resemble the divine. In the context of the above hadith in Basic Islamic Sciences about this concept; In the philosophical literature, some studies are observed around the human effort to resemble God. In this article, we will focus on how the concept of tashabbuh is understood in Ibn Sina's thought, since we realized that Ibn Sina's approach to the concept has not been addressed until now. However, we will first try to determine the etymological analysis and philosophical framework of the concept of tashabbuh so that it can be better understood in its context.

Keywords
İbn Sina/Avicenna; tashabbuh; purpose; resemblance; food; mind
 
« Önceki

loading

  • İSLÂMİ ARAŞTIRMALAR DERGİSİ - 2022