Mu’tezile’nin büyük âlimlerinden olan Kādî, siyerin bazı sahalarında şaşırtıcı derecede Mu’tezile’nin fikirlerinden ayrı düşmüştür. Makalemizde de ayrıntıları ile gösterileceği üzere Kādî’nın Mu’tezile içerisinde mûcize hususundaki düşünceleri biraz daha farklıdır. Sadece mûcize konusu değil, birçok hususta Kādî seleflerinden farklıdır. Örneğin, Mu’tezile âlimlerinden Nazzâm, sahabeyi rivâyetleri ve ictihadları dolayısıyla eleştirmiştir. Kādî ise sahabeyi övmüş ve Mu’tezile’yi sahabeye dayandırmıştır. Kādî, bir kısım görüşleriyle Mu’tezile mezhebiyle aynı dü-şünmemiştir. Makalede, Kādî’nın Tesbîtu Delâili’n-Nübüvve adlı eserinde kullandığı Hz. Peygam-ber ile ilgili rivâyetlerin siyer kaynakları açısından değerlendirmesi yapılacaktır. Bu değerlendir-meler rivâyetlerin sıhhati üzerine olması makalenin boyutunu çok aşacağından, daha çok Kādî’nın mûcize olarak kullandığı siyer rivâyetlerinin klasik siyer kaynaklarındaki yeri tespit edilecektir. Makalede bütünüyle olmasa da bir kısım rivâyetlerin sıhhat durumuna kısaca değinilerek temel Siyer kaynaklarındaki konumları da tespit edilmeye çalışılacaktır. Bununla bir yönüyle Mu’tezile’nin Siyer rivâyetlerine bakışını görmüş olacağız. Bir başka açıdan da Kādî’nın daha çok nübüvvetin delilleri olarak saydığı Siyer rivâyetlerinin kelâmî bir meselede nasıl rol oynadığını da görmüş olacağız. Kādî’da dikkat çeken bir başka hususun da adeta Mu’tezile’nin genel prensiple-rinden olan rivâyetlerin akıl süzgecinden geçirilmesi prensibini çok kullanmadan rivâyetleri ol-duğu şekliyle rivâyet etmesi ve bu rivâyetlerin aklî yorumlarla birçok yerde delil olduğu iddiası-dır. Makalede Kādî’nın kullandığı bu rivâyetlerin varsa Siyer kaynaklarında nerede ve ne şekilde kullanıldığı da özet olarak verilecektir.

Qadi Abd al-Jabbar, one of the great scholars of Muʿtazila, surprisingly diverged from Muʿtazila's ideas in some areas of siyar. As will be shown in detail in this article, Qadi's views on mūjiza within the Muʿtazila are slightly different. Qadi differs from his predecessors not only on the issue of miracles but also on many other issues. For example, al-Naẓẓām, one of the Muʿtazilite scholars, criticised the Companions for their narrations and ijtihad. Qadi, on the other hand, praised the Companions and based the Muʿtazila on the Companions. In this article, the narrations about the Prophet used by al-Qadi in his work Tathbit Dala’il Nubuwwat will be evaluated in terms of sīrat sources. The article will also mention the authenticity of some of these narrations and try to determine their positions in the main sources of sīrat. In this way, we will be able to see the Muʿtazilite view of the sīrat narrations from one aspect. From another point of view, we will also see how the sīrat narrations, which Qadi mostly counts as proofs of prophethood, play a role in a theological issue. Another noteworthy point in Qadi is that he narrates the narrations as they are and claims that these narrations are evidence in many places with rational interpretations without using the principle of filtering the narrations through reason, which is one of the general principles of Muʿtazila. The article will also summarise where and how these narrations used by Qadi are used in the sīrat sources, if any.