İbn Sînâ’nın, bir miras olarak aldığı felsefî düşünceye yaptığı katkı tartışılagelmiş bir olgudur. Hem eleştiri hem etkilenme bağlamında İbn Sînâ kaynaklı ortaya çıkan düşünsel süreç, Gazâlî’nin Tehâfütü’l-Felâsife’de göstermiş olduğu reaksiyon ile çok yönlü ve kapsamlı bir eleştiriye dönüşmüştür. Bu açıdan ayakları yere basan bu eleştiri, sonrasında bir geleneğin inşasına da zemin hazırlamıştır. İbn Sînâ’nın, dinin hakikatlerini felsefenin hakikatlerine uygun bir şekilde yorumlama yöntemi, âlemin ezelî olması mevzusunun izahında da karşımıza çıkmaktadır. Filozofun, âlemin özünde mümkün, Allah'tan varlığa çıkışı bakımından ezelî olması şeklindeki görüşü, dinî açıdan izahı güç birtakım sorunlara sebep olmuştur. Bu noktada Gazâlî, âlemin ezelîliği meselesini bir kelâmcı refkleksiyle tartışmış, Tehâfüt’ün ilk üç meselesini ayırdığı bu konuda zât, zaman, imkân ve madde bakımından âlemin ezelî olduğu iddiasında bulunan filozofları, İbn Sînâ’nın görüşlerini merkeze alarak hem eleştirmiş hem de tekfir etmiştir. Bu çalışma, yukarıdaki sebeplerden ötürü, Gazâlî’nin Tehâfüt’ü merkezinde gerçekleşen İbn Sînâ eleştirisini, ezelî âlem bahsinin ele alındığı sınırlılıkta ortaya koymayı amaç edinecek ve bunu yaparken, bir nevi İbn Sînâ’nın savunmasını cevap olarak getirecektir.

The contribution of Ibn Sīnā/Avicenna’s to philosophical thought, which he received as a legacy, is a controversial phenomenon. In the context of both criticism and influence, the thought process caused by Avicenna has turned into a versatile and comprehensive criticism with the reaction of al-Ghazzālī in Tahāfut al-Falāsifah (Incoherence of the Philosophers). In this respect, this well-founded criticism also laid the groundwork for the construction of a tradition in later times. Avicenna’s method of interpreting the truths of religion in accordance with the truths of philosophy is also encountered in the explanation of the subject of the eternality of the Universe. The view of Avicenna, which can be summarized as the fact that the Universe is possible in its essence and is eternal in terms of taking its existence from Allah, has caused some problems that are difficult to explain in terms of religion. At this point, al-Ghazzālī discussed the issue of the eternity of the Universe with the reflection of a Islamic Kalām. In this issue, in which Tahāfut al-Falāsifah separates the first three issues, he both criticized and disbelieved/takfīr philosophers, who claimed that the Universe was eternal in terms of being, time, contingency and matter, by centered on Avicenna's views. Due to the above reasons, this study will aim to present the criticism of Avicenna in al-Ghazzālī's Tahāfut al-Falāsifah in the limited scope of the eternal Universe, and while doing this, it will bring Avicenna's defense as an answer.