Ankara Ahiler İktidarı Meselesi (Yüzyıllık Tartışmaya Katkı) / Issues of Ankara Akhi Power (Contribution To Centennial Debate)
Volume/Number
2022 33. cilt - 3. sayı
Author
Seyfettin ERŞAHİNa
aAnkara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü, İslam Tarihi ABD, Ankara, Türkiye
Öz
Ahilik, Türk tarihi, İslam Tarihi ve Türkiye tarihi gibi birçok alanlarda dini, ahlaki, siyasi içtimai,
iktisadi boyutlarıyla önem taşımaktadır. Bu gerçekten hareketle olsa gerek Türkiye Türkleri
20. Yüzyıl başlarında yenileşme ve millileşme sürecinde Ahilik teşkilatına tekrar ihtiyaç duymuşlar,
adeta yeniden keşfetmeye hatta ihyaya çalışmışlardır. Dönemin iktidarı İttihat-Terakki milli
iktisat projesini temellendirmek için Türk-İslam tarihinden örnekleri veya kökenleri bulunması
sadedinde Ahileri hatırlamış, konu hakkında iki tane rapor hazırlanmış, özellikle de bu olgunun
teori ve pratiğini hayata geçiren Ankara Ahileri inceleme altına alınmıştır. Böylesine önemli bir
konuda, biz, ilmi tarih ilkelerini bir tarafa bırakıp, hislerimize veya hamasete teslim olarak olmayana
var, olan da yok diyemeyiz. Meseleye tamamen bilimsel tarih metodolojisi ile bakma gayreti
içinde olmak durumundayız. Bir devlet ve rejim icadına veya inşasına girişemeyiz. Ancak varsa
bunun keşfinin ve izahının tarihçilerin görevlerinden biri olduğunu düşünüyoruz. Bizim üzerinde
duracağımız Ankara Ahi iktidarının bir devlet sayılıp sayılamayacağı, eğer devlet idiyse rejimin
niteliği ve iktidarın kimler tarafından yürütüldüğü hususları olacaktır. Bugüne kadar konu hakkında
yapılan değerlendirmelere ana hatları ile değinip kendi yaklaşımımızı ve kanaatlerimiz ortaya
koyacağız.
Anahtar Kelimeler
Ahilik; Ankara; fütüvvet; İslam; Türkiye
Abstract
Akhism is important in many fields such as Turkish history, Islamic history and history
of Turkiya with its religious, moral, political, social and economic dimensions. Based on this
fact, the Turks of Turkiya needed the Ahi organization again in the process of innovation and
nationalization at the beginning of the 20th century, and they tried to rediscover and even revive
it. The government of the period (namely the Party of Union and Progress) remembered the
Akhis in order to base its national economy project, in order to find examples or origins from the
Turkish-Islamic history, two reports were prepared on the subject, especially the Ankara Akhis,
who put the theory and practice of this phenomenon into practice, were put under scrutiny. In
such an important matter, we cannot leave aside the principles of scientific history and say to
those who do not surrender to our feelings or hama-set, there is no existence. We have to make
an effort to look at the issue with a purely scientific history methodology. We cannot engage in
the invention or construction of a state and regime. However, we think that its discovery and
explanation, if any, is one of the duties of historians. What we will focus on will be whether the
Ankara Ahi government can be considered a state, if it is a state, the nature of the regime and the
issues by whom the power is exercised. We will briefly touch on the evaluations made on the
subject so far and present our own approach and opinions.
Keywords
Akhism; Ankara; futuwwa; Islam; Türkiye
